یکی از مهم‌ترین مراحل در رشد و تکامل کودک، زمان شروع گفتار و سخن گفتن است. این پروسه نه تنها بخشی از تکامل جسمی و ذهنی کودک است، بلکه نقش بسیار مهمی در رشد ارتباطی و اجتماعی او ایفا می‌کند. درک زمان و چگونگی شکل‌گیری این توانایی در نوزادان و کودکان کوچک، می‌تواند به والدین کمک کند تا بتوانند به نحو مطلوب‌تری به رشد و تکامل کودک خود کمک کنند. در این مقاله به بررسی زمان‌های مختلف شروع سخن گفتن نوزادان و عوامل موثر بر آن خواهیم پرداخت.
مراحل اولیه رشد گفتار در نوزادان
توانایی صحبت کردن در نوزادان با ظهور اولین صداهای گویشی آغاز می‌شود. این صداها در حدود ۲ ماهگی نوزاد شروع می‌شوند و شامل صداهایی مثل آ، او، ِا و َا هستند. در ۳ ماهگی، نوزادان شروع به تکرار صداهای خود می‌کنند و در ۴ ماهگی، آنها صداهای مختلفی را ترکیب می‌کنند و به گویش‌های مانند “باباباب” دست پیدا می‌کنند. در ۶ ماهگی، نوزادان شروع به تولید صداهای مشابه با کلمات می‌کنند و به تدریج این صداها به سمت سخن گفتن پیش می‌روند.
عوامل موثر بر شروع سخن گفتن در نوزادان
عوامل متعددی بر زمان شروع سخن گفتن در نوزادان تاثیرگذار هستند. یکی از این عوامل، ژنتیک و استعداد ذاتی کودک است. تحقیقات نشان داده‌اند که برخی کودکان ذاتاً استعداد بیشتری برای به دست آوردن مهارت‌های گفتاری دارند و این امر می‌تواند به سرعت بیشتر در رسیدن به این مرحله منجر شود. همچنین محیط و تحریکات محیطی نیز نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. کودکانی که در محیطی پر از صحبت‌های والدین و تعاملات کلامی بزرگ می‌شوند، معمولاً زودتر شروع به حرف زدن می‌کنند. عوامل دیگری مانند وضعیت تغذیه، سلامت جسمی و روانی کودک و همچنین میزان توجه و محبت والدین نیز بر این روند تاثیرگذار هستند.
نقش والدین در تسریع شروع سخن گفتن نوزادان
والدین نقش بسیار مهمی در تسریع و تقویت توانایی سخن گفتن در نوزادان خود دارند. یکی از مهم‌ترین این اقدامات، برقراری ارتباط کلامی مداوم با نوزاد است. صحبت کردن با نوزاد حتی در ماه‌های اول زندگی، به او کمک می‌کند تا با شنیدن صدا و زبان خو بگیرد و در نهایت خودش شروع به گفتار کند. همچنین قرائت کتاب، خواندن شعر و ترانه‌های کودکانه و سرودن لالایی‌ها نیز به تسریع این روند کمک می‌کند. علاوه بر این، تشویق و تحسین هر گام کوچک نوزاد در جهت گفتار و پاسخ دادن به تلاش‌های او نیز بسیار مهم است. در مجموع، با ایجاد محیطی پرنشاط و کلامی و ارائه محرک‌های مناسب، والدین می‌توانند به رشد سریع‌تر گفتار فرزندان خود کمک کنند.
کودک از چند ماهگی حرفی می‌زند؟
کودکان معمولا از حدود ۱۲-۱۰ ماهگی شروع به گفتن اولین کلمات ساده می‌کنند. این زمان می‌تواند برای هر کودک متفاوت باشد و بستگی به عوامل مختلفی مانند رشد شناختی، محرک‌های محیطی و زمینه‌های ژنتیکی دارد. در ادامه، کودکان از ۱۸-۱۵ ماهگی به ساختن جملات دو کلمه‌ای شروع می‌کنند. پس از آن، سرعت رشد زبانی افزایش می‌یابد و کودکان در ۲۴-۲۲ ماهگی قادر به ساخت جملات سه کلمه‌ای خواهند بود. این زمان‌بندی تقریبی است و ممکن است برای برخی کودکان زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد. اگر شما نگران تأخیر در رشد زبانی کودک خود هستید، بهتر است با پزشک معالج مشورت کنید.
علت دیر حرف زدن کودک چیست؟
علل مختلفی می‌توانند باعث تأخیر در شروع حرف زدن کودک شوند:
- مشکلات شنوایی: کودکانی که مشکلاتی در شنوایی دارند، ممکن است تأخیر در رشد زبان داشته باشند. این می‌تواند ناشی از عفونت‌های گوش یا مشکلات مادرزادی باشد.
- مشکلات عصبی و عضلانی: برخی اختلالات عصبی و عضلانی می‌توانند باعث مشکلات در تولید گفتار شوند.
- محرومیت های محیطی: کودکانی که در محیط‌های فقیر محرک‌های کلامی کمتری دریافت می‌کنند، ممکن است تأخیر در رشد زبان داشته باشند.
- اختلالات تکاملی: کودکان مبتلا به اختلالاتی مانند اوتیسم یا معلولیت ذهنی، ممکن است به طور کلی در رشد زبان تأخیر داشته باشند.
- عوامل ژنتیکی: برخی از این موارد ممکن است ریشه در عوامل ژنتیکی داشته باشند.
در هر صورت، اگر نگران تأخیر در رشد زبان کودک خود هستید، بهتر است هر چه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید تا علت را بررسی و اقدامات لازم را انجام دهد.
حرف نزدن کودک تا چه سنی طبیعی است؟
حرف نزدن کودک تا حدودی طبیعی و متفاوت است. اما اگر کودک تا سن خاصی شروع به صحبت نکند، ممکن است نیاز به بررسی داشته باشد:
- تا ۱۲ ماهگی: اگر کودک هیچ کلمه‌ای نمی‌گوید، ممکن است نیاز به ارزیابی داشته باشد.
- تا ۱۸ ماهگی: اگر کودک تنها چند کلمه حرف می‌زند، ارزیابی رشد زبانی توصیه می‌شود.
- تا ۲۴ ماهگی: اگر کودک هنوز جمله‌های کوتاه ۲-۳ کلمه‌ای نمی‌سازد، ارزیابی تخصصی ضرورت دارد.
در هر صورت، اگر کودک در هر مرحله از رشد زبانی عقب افتاده به نظر می‌رسد یا مهارت‌های ارتباطی و تعاملی مناسبی ندارد، بهتر است هر چه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید. به این ترتیب می‌توان مشکلات احتمالی را شناسایی و درمان کرد.
نقش تغذیه در زمان حرف زدن کودک
تغذیه مناسب کودک نقش بسیار مهمی در رشد و تکامل گفتار و زبان وی ایفا می‌کند:
۱-نقش مواد مغذی: برخی مواد مغذی مانند پروتئین، آهن، روی، ویتامین ها و چربی‌های ضروری برای رشد مغز و سیستم عصبی کودک حیاتی هستند. کمبود این مواد می‌تواند بر تکامل گفتار و زبان تأثیر منفی بگذارد.
۲-تقویت عضلات دهان و ارگان‌های گفتاری: مواد غذایی سخت و ترد مانند میوه‌ها و سبزی‌ها، عضلات دهان و فک را تقویت می‌کنند و بر توانایی تولید گفتار اثرگذارند.
۳-تحریک حواس: غذاهای متنوع و بافت‌های مختلف، حواس چشایی، بویایی و لامسه کودک را تحریک و تقویت می‌کنند که این امر بر رشد زبان و ارتباط موثر است.
۴-تقویت سیستم ایمنی: تغذیه مناسب از بروز عفونت‌های گوش که می‌توانند بر شنوایی و در نتیجه رشد زبان اثر بگذارند، جلوگیری می‌کند.
بنابراین، ارائه یک رژیم غذایی متنوع و مغذی از همان ابتدای زندگی کودک، نقش اساسی در تسهیل و تسریع رشد زبان و گفتار وی ایفا می‌کند. مشورت با متخصص تغذیه کودک در این زمینه توصیه می‌شود. فروشگاه سیسمونی نیلی استور با در نظر گرفتن اهمیت سلامت مادر و کودک، محصولات باکیفیت و مطمئنی را عرضه می‌کند که برای خرید سیسمونی نوزاد و نیازهای روزمره نوزاد مناسب هستند. این فروشگاه با تکیه بر مصرف ایمن و سالم محصولات، به والدین کمک می‌کند تا نوزاد خود را در محیطی امن و سالم پرورش دهند. از پوشک‌های طبیعی گرفته تا لوازم بهداشتی و لباس سیسمونی نوزادی ، همه محصولات با رعایت استانداردهای مربوطه تهیه و عرضه می‌شوند تا خاطر والدین از این جهت آسوده باشد.
نظرات کاربران